Bouwen met hout krijgt veel aandacht de laatste tijd. Er wordt zelfs van een heuse revolutie in de bouw gesproken. Maar is het alleen maar een trend? Wat zijn nu eigenlijk de voordelen en aandachtspunten van bouwen in hout?

Duurzaamheid

Het belang om op een duurzame manier met onze aarde om te gaan wordt met name door de dreigende klimaatcrisis duidelijk. Wij moeten op zoek gaan naar materialen die de aarde niet uitputten en die in principe eindeloos beschikbaar zijn. De duurzame eigenschappen van hout bestaan uit meerdere onderdelen:

Hernieuwbaar

Hout is een hernieuwbaar materiaal, omdat het altijd terug kan groeien. Voorwaarde voor duurzaamheid is wel dat niet meer hout uit het bos gehaald wordt dan er jaarlijks bijgroeit (duurzaam bosbeheer). In Europa groeit er genoeg hout om ca. 40% van alle Europese nieuwe woningen en kantoren van hout uit duurzaam beheerde bossen te bouwen (vlgs Handleiding CLT van inbo).

Herbruikbaar

Anders dan beton is hout zeer geschikt voor hergebruik zonder kwaliteitsverlies. Het is makkelijk te demonteren, te verzagen en opnieuw te monteren mits er in de detaillering rekening mee wordt gehouden. Als geen hergebruik meer mogelijk is, is hout te verwerken in plaatmateriaal of kan het uiteindelijk als biobrandstof gebruikt worden.

CO2 opslag

De cementindustrie alleen al zorgt volgens het Nederlands Dagblad wereldwijd voor 8% van de CO2 uitstoot. Hout daarentegen heeft juist een positief effect op de CO2 uitstoot. Bomen zetten tijdens de groei CO2 om tot zuurstof en pas wanneer een boom dood gaat of verbrand geeft hij deze CO2 weer af. Wordt het hout van een boom gebruikt in een huis, blijft het CO2 dus voor al die tijd opgeslagen. In het klimaatplan van Europa is daarom opgenomen dat houtbouw kan bijdragen aan een oplossing voor het klimaatprobleem.

Lage stikstofuitstoot

Hout is in vergelijking met beton of staal veel lichter waardoor er relatief weinig zwaar materieel voor de bouw nodig is en minder brandstof voor transport. Houtbouw vermindert de stikstofuitstoot en kan deel uitmaken aan een oplossing voor de stikstofcrisis in de bouw.

Levensduur

De levensduur van een woning in houtskeletbouw is minimaal 75 jaar en is daarmee net zo lang als die van traditionele bouw. Dat heeft onderzoek van onder andere de universiteit van Leipzig en het Nederlandse NIBE aangetoond.

Snelle bouwtijd

Voor particuliere woningen worden hele geveldelen, binnenwanden en vloerdelen in de fabriek gemaakt. In een voor bouwvakkers aangename omgeving worden de wanden of vloerelementen inclusief isolatie en leidingen geprefabriceerd. Op de bouw hoeven de elementen alleen nog gemonteerd te worden, waarvoor veel minder mensen nodig zijn dan op de traditionele bouwplaats. Bovendien is er veel minder bouwverkeer nodig.

 

Leefcomfort en gezonde woonomgeving

Hout is een natuurproduct dat ‘ademt’. Met name wanneer hout in het zicht gelaten wordt, kan het warmte en vocht reguleren. De natuurlijke vochtbalans en aangename warmte zorgt voor een gezonde leefomgeving. Daarnaast heeft de mens een diepe behoefte om in contact te staan met de natuur en draagt een product als hout bij aan het welbevinden van de mens.

 

Brandveiligheid

Een veelgehoord vooroordeel en bezwaar is dat houten gebouwen minder brandveilig zouden zijn. Maar niets is minder waar. Een massief stuk hout heeft een lange reactietijd en heeft een hoge temperatuur nodig om te ontbranden. Mocht het zover komen dat de temperatuur hoog genoeg is dat het hout gaat branden, dan zal het lang duren voordat het hout daadwerkelijk zijn draagkracht verliest. Hout verkoold namelijk, waardoor er een isolatielaag om het hout heen komt. Hierdoor vertraagt het inbranden van het hout. Het gevaar op instorten wordt hierdoor dus langer uitgesteld.

Staal is op het eerste oog veel sterker, maar staal levert veel sneller sterkte in. Staal vervormd namelijk, en hoe heter het vuur wordt, hoe sneller alles in kan gaan storten.

Het is een rij van overtuigende voordelen van bouwen in hout.

Maar wat zijn de aandachtspunten?

Kans op schimmelvorming en rotting

Bij een onzorgvuldige uitvoering van de bouw ontstaat er kans dat het hout vochtig wordt. Rotting tast de sterkte van het hout aan, waardoor de draagkracht minder wordt. Schimmel is nadelig voor de gezondheid. Een goede detaillering en juiste behandeling van het hout is van belang.

Akoestiek

Een aangename akoestiek van een ruimte heeft te maken met verschillende factoren. Het lichte gewicht van hout, voor de bouw een groot voordeel, zal deels nadeliger uitpakken voor de geluidsdoorlatendheid van lucht- en contactgeluiden. Maar door de juiste opbouw van wanden en vloeren kan zelfs aan de strenge eisen van appartementengebouwen worden voldaan.

Lager accumulerend vermogen

Een houten woning wordt sneller warm en koelt ook sneller af dan een stenen woning. De snelle opwarming is in de winter een voordeel, maar de warmte kan in de zomer flink oplopen. Daarentegen koelt het huis in de nacht ook weer makkelijk af. Met buitenzonwering kan worden voorkomen dat te veel warmte binnenkomt en met een warmtepomp kan ook worden gekoeld. De eisen om de opwarming van huizen te beperken is met de invoering van de BENG strenger geworden.

Dus – waar wachten wij nog op? Bouwen met hout heeft de toekomst!